Gereksiz Tepki Vermek

Elinde olmayan şeye gereksiz tepki vermek sana zarardan başka bir şey getirmez. Olumsuz bir durum yaşanmış olabilir ve bunun üstüne senin tepki vermen bu durumu değiştirir mi? Hayır, tabiki. Zevk almadığın o duruma karşı verdiğin her tepki, yaşadığını daha çekilmez kılar zihninde ve daha çok acı çekersin. Çoğu insan için çözüm yerine soruna tepki vermeye odaklı yaşamak hayatlarının bir parçası haline gelmiş durumda. Trafikte kaldığında gereksiz yere korna basmak seni 50 metre öteye ışınlamaz veya çabaladığın bir şey ilk adımda sonuç vermeyince içten içe öfke ya da umutsuzluk ile dolmak sonuç getirmez.

Farkında olmadan en ufak şeylere dahi destansı tepkiler veren insanları görmek beni şaşırtıyor. Burada kilit nokta bir anlık durup sorgulamak. Sergilediğin davranış senin sorununu çözmek üzerine mi odaklanmış. Sen neye odaklısın? Gerçekten sorunlarını çözmek mi istiyorsun ya da sadece duygu kontrolsüzlüğünü dışarı vurmak mı? Yoksa dikkat mi çekmek istiyorsun? Ne istediğini bilemem ancak gereksiz tepkiler seni bir adım geri götürmekten başka bir şeye yaramıyor.

Tepkinin olumsuz olmasının ana sebebini Newton'un etki-tepki kanunu en iyi şekilde anlatmaktadır. Yaşadığın bir durum, hayatında bir etki yaratır ve sen birey olarak bu etkiye karşı bir şekilde tepki verme ihtiyacı hissedersin. Bu tepkinin kuvveti tıpkı etkinin kuvvetine eşit düzeyde olur. Yaşadığın durum hayatında bir etkiye sahip ve eğer sen izin verirsen verdiğin tepki, yaşadığın olayın etkisini katlar nitelikte olur.

Yaşadığın sorunlara karşı tepki vermek çözüm getirmezken, çare karşılık vermektir. Karşılık vermek ve tepki vermek birbirinden keskin sınırlar ile ayrılır. Karşılık verirken duygularını kontrol edersin ve yapıcı çözümlere odaklanırsın oysa tepki verirken duygularını kontrol edemez ve yıkıcı bir davranış gösterirsin.

Tepki ve karşılık kavramları sadece insanlarla olan iletişimde değil, aynı zamanda yaşadığın her şeye karşı tavrını ve nasıl bir yaşadığını belirler. Telefonda bir yakınınla tartıştığını varsayalım. Tartıştınız ve telefon yüzüne kapandı. Bunun ardından kızgınlıkla telefonu duvara fırlattın ve telefonunun ekranı kırıldı. Oysaki telefonunu satın alalı daha birkaç ay olmuştu. Telefonunu fırlatmak normal zamanda hiç yapmayacağın bir şeydi. Şimdi ise telefonunu servise göndermek ve masrafları karşılamak zorundasın. Verdiğin gereksiz ve kontrolsüz tepki hayatında daha fazla olumsuzluğa yol açtı.

Aynı durumu karşılık vermek üzerinden incelemek gerekirse, konuşmanın neresinde olursan ol yaşadığın durumun hayatına getirdiği olumsuzluğu giderebilirsin. Empati kurarak, duygularını kontrol ederek ve çözüme odaklanarak, kendini kontrol edersin ve telefonu fırlatmanın yaşadığın problemi çözmeyeceğinin farkında olursun. Zaten karşılık veriyor olsan hiçbir telefonun yüzüne kapanacağını sanmıyorum.